Begrijpend lezen groep 3 oefenen

Begrijpend lezen groep 3 begint al in groep 1 en 2. En dan kunnen de meeste kinderen nog geen letter lezen. Technisch lezen verschilt dan ook behoorlijk van begrijpend lezen.

In groep 3 staat het aanleren van technisch lezen grotendeels centraal. Dit neemt verreweg de meeste tijd in beslag. Hier wordt al wel de basis van begrijpend lezen gelegd. Want pas als kinderen technisch goed kunnen lezen, is er aandacht voor begrijpend lezen.

Belangrijk is dat kinderen zich hier al direct van bewust zijn: dat je kan lezen betekent dat je ook moet begrijpen wat je leest.

Begrijpend lezen groep 3

In groep 3 wordt in het begin nog veel voorgelezen. De basis ligt dan ook voornamelijk bij het begrijpend luisteren. De leerkracht zal hierover in gesprek gaan met de kinderen en dan vragen stellen.

Zodra kinderen het technisch lezen meer en meer onder de knie krijgen, zal ook worden ingezet op begrijpend lezen. Er worden dan vragen gesteld over de gelezen tekst.

De focus zal voor een groot gedeelte ook liggen in het bijbrengen van kennis over de wereld om hen heen. Door veel te praten over nieuwe onderwerpen, leren kinderen meer woorden en begrippen kennen. Dat helpt ze weer op begrijpend lezen nog beter toe te kunnen passen.

De interesse van kinderen in groep 3 is doorgaans groot. Die nieuwsgierigheid wordt door een goede leerkracht optimaal benut om vaardigheden als begrijpend lezen aan te leren en te verbeteren.

Voorwaarden begrijpend lezen groep 3

• Leerkrachten moeten aandacht besteden aan het ontwikkelen van leesbegrip;
• Het is belangrijk de lijn die al in groep 1 en 2 is begonnen, door te trekken naar groep 3;
• De leerkracht kan begripsvorming verstevigen door zelf het goede voorbeeld te geven en met expressie te lezen (dit lijkt soms erg overdreven, maar is een zeer sterke manier om begrijpend lezen te verbeteren).

Wat moeten kinderen in groep 3 kunnen voor begrijpend lezen?

In groep 3 staat bij het begrijpend lezen voornamelijk de ontwikkeling van het leesbegrip centraal. Kinderen leren kennismaken met de wereld om hen heen. Ze worden geprikkeld door de actualiteiten en gaan hierover in gesprek. Ze leren dat ze veel informatie uit teksten kunnen halen, maar dat ze die dan wel goed moeten lezen.

In groep 3 is dit belangrijk. De leerkracht zal veel hardop voordoen (modellen) om leerlingen te laten zien hoe je met een tekst lezen om dient te gaan.

Wil jij je kind voorbereiden op de Leerling in Beeld en/ of Cito groep 3? Lees dan ons uitgebreide artikel.

Strategieën begrijpend lezen groep 3

In groep 3 is er nog geen sprake van het aanleren van doelgerichte strategieën, zoals die later worden toegepast. Wel wordt er heel strak naar het aanleren van leesbegrip gekeken. Je zou dit kunnen zien als de strategieën van groep 3. Hieronder sommen we op wat je van deze strategieën voor begrijpend lezen in groep 3 mag verwachten.

• Aandacht voor het leesdoel. Waarom gaan we deze tekst lezen? Waarom hebben we deze tekst gelezen?
• Voor het lezen naar de tekst kijken. Wat is er te zien op de plaatjes?
• Voor het lezen de voorkennis activeren. De tekst gaat ergens over. Weet ik daar al meer van? Wat dan?
• Voorspellen. Waar denk je dat de tekst over gaat? Dit kan zowel voor het lezen van de tekst als tijdens het lezen ervan (Hoe denk je dat dit verder gaat?)
• Visualiseren. Zie eens voor je wat je aan het lezen bent. Hoe ziet het eruit?
• Vragen stellen over de tekst. Wat gebeurde er? Wat vond je daarvan?
• Verbanden leggen. Zie je dat dit gebeurde? Doet je dat ergens aan denken? Heb je zoiets al eerder gehoord of meegemaakt?
• Samenvatten. Dit is een heel belangrijke en kunnen kinderen niet vroeg genoeg leren. Haal de belangrijkste kern uit de tekst in een korte samenvatting.

Wat ook gebeurt in dit soort lessen is dat moeilijke woorden verkend worden. Hier wordt dan ook een brug geslagen met woordenschat, een vak dat dicht tegen begrijpend lezen aan ligt (maar niet hetzelfde is). Wel is het belangrijk om bij woordenschat stil te staan. Leerkrachten zouden hier een aparte les aan kunnen besteden. Als ouder kun je moeilijke woorden noteren en er later op terugkomen of ze gewoon gelijk behandelen. In een gesprek ligt het nu eenmaal erg aan hoe het gesprek loopt wat je erbij betrekt en wat niet.

Cito-toets begrijpend lezen groep 3

Twee keer per jaar vindt de Cito-toets begrijpend lezen groep 3 plaats. Eerst is er de Midden-toets. Die vindt plaats in januari en toetst de vaardigheden op het gebied van begrijpend lezen en luisteren. Veel teksten worden nog samen gelezen of voorgelezen. De E3-toets vindt plaats in mei of juni en toetst de laatste vaardigheden die kinderen in groep 3 eigen gemaakt moeten hebben.

De Cito-toetsen bestaan uit korte en langere teksten met veel meerkeuzevragen. De opbouw is wisselend. Moeilijke en makkelijke vragen wisselen elkaar af op de Cito-toetsen begrijpend lezen.

Vaak worden de uitslagen van de begrijpend lezen Cito-toetsen gebruikt om kinderen verder te helpen. Uitslagen en analyses worden niet altijd met ouders gedeeld, maar je kunt hier wel altijd naar informeren.

Thuis aan de slag met begrijpend lezen

In groep 3 is de grootste uitdaging om te leren lezen. Het begrijpend lezen krijgt echter al wel vorm door vragen te stellen. Methodes als Veilig Leren Lezen doen dit. Bij kleine, korte teksten kun je dan ook prima vragen stellen.

Overweeg als ouder AVI-boeken te kopen of te lenen bij de bibliotheek en deze samen met je kind te lezen. Stel vragen over de inhoud om begrijpend lezen te trainen. Kijk ook naar de strategieën die we hiervoor besproken hebben.

Bijvoorbeeld zoals in dit fragment:

Rik eet vis.

Els eet ook vis.

Rik eet de vis op.

Els zegt: ‘Vis is vies.’

Els eet de vis niet op.

Meer vis voor Rik.

Binnen deze eenvoudige tekst kun je verschillende vragen stellen, zoals:

• Wie eet er eerst vis?
• Wie eet er ook vis?
• Wie eet de vis op?
• Wie eet de vis niet op?

Begrijpend lezen groep 3 oefenen

Wil jij begrijpend lezen in groep 3 oefenen met je kind? Bureau Bijles heeft een uitgebreid oefenboek samengesteld voor kinderen in groep 3. In het oefenboek tref je 40 teksten en ruim 250 opgaven. Het oefenboek richt zich zowel op de Cito-toetsen begrijpend lezen als de methodetoetsen. De vaardigheden van begin, midden en eind groep 3 komen ruimschoots aan bod. Het oefenboek is aan het begin van groep 3 het beste samen te doen (begrijpend luisteren), maar zodra een kind eenmaal technisch kan lezen, is het ook alleen te maken.

We bieden het oefenboek Begrijpend Lezen Oefenen voor groep 3 zowel digitaal als fysiek aan. Hieronder kun je een keuze maken.