In rekenen draait het om getalbegrip. Getalbegrip is een vereiste om goed te kunnen rekenen. Getalbegrip staat op de Cito-toets dan ook centraal en wordt op allerlei manieren getoetst. Hoe kun je betekenis geven aan getalbegrip?
Je kunt getallen splitsen.
In het begin zal je dit aan moeten leren, maar na een tijdje zal een kind zelf inzien dat een getal gesplitst kan worden. Eenheden als 8 bijvoorbeeld:
- 0 – 8
- 1 – 7
- 2 – 6
- 3 – 5
- 4 – 4
Of een getal als 7:
- 0 – 7
- 1 – 6
- 2 – 5
- 3 – 4
In het onderwijs wordt splitsen op allerlei manieren getraind. Bijvoorbeeld met een schema (ook wel bekend als splitshuisje), zoals hieronder:
In deze oefening moeten kinderen zelf aanvullen tot 9. Dat doen ze in de lege hokjes.
Later komt splitsen ook terug bij het optellen of vermenigvuldigen. Een getal kan dan gesplitst worden om de berekening sneller te maken. Dat zie je op de afbeeldingen hieronder:
Een andere manier om dit snel te oefenen zijn de verliefde harten. Die moeten samen altijd 10 vormen. Er zijn dus harten van 1 tot en met 9, die samengevoegd moeten worden tot de som 10 is. Dat is een snelle manier van oefenen.
Onderstaande afspeellijst op Youtube geeft een korte introductie in het splitsen van getallen en stelt kinderen in staat om splitsen te automatiseren.
Flexibel rekenen
Flexibel rekenen gaat een stuk beter als kinderen een goed inzicht hebben in de structuur van getallen. De structuur van getallen betekent dat kinderen zien wat een getal inhoudt. Zij kunnen over het getal 80 vertellen dat het:
- 2 x 40 is
- 4 x 20 is
- 20 minder dan 100 is
- de helft is van 160
- 8 x 10 is
- 10 x 8 is
Er zijn in de meeste methoden geen sommen die dit flexibel rekenen oefenen. Wel is het prima te doen als warming up van een les. Geef kinderen een getal en vraag ze er zoveel mogelijk feiten over op te schrijven. Help de kinderen op weg met onderstaande vragen:
- Waarvan is het getal de helft?
- In welke tafel komt het getal voor?
- Wat is de verdubbeling van het getal?
- Hoeveel scheelt het met een honderdtal, duizendtal of tienduizendtal?
Het is een kwestie van herhaling voor kinderen dit automatisch gaan doen, maar het kan hen wel heel goed op weg helpen.