Wat is de bijwoordelijke bepaling? Als je bezig bent met zinsontleding kan het zijn dat je de bijwoordelijke bepaling aan moet duiden. Wat dat is en hoe je die vindt, vertellen we je in dit artikel.
Inhoudsopgave
Wat is de bijwoordelijke bepaling
De bijwoordelijke bepaling (bp) is een zinsdeel dat informatie geeft over:
- tijd
- plaats
- richting
- reden
- hoe
- hoeveel
Dat is vrij breed. De bp beantwoordt vragen als “wanneer?”, “waarheen?”, “waarom?”, “hoe?”, “waar?” en “hoeveel?”.
De bp vinden
Om de bp in een zin te vinden heb je eerst de persoonsvorm en het onderwerp nodig. Daarna kijk je of er sprake is van een lijdend voorwerp en een meewerkend voorwerp. In de overgebleven zinsdelen kan een bijwoordelijke bepaling gevonden worden.
Gebruik dit handige spiekbriefje als je er niet uitkomt.
Voorbeelden
Om het makkelijker voor je te maken hebben we hieronder voorbeelden van zinnen met een bijwoordelijke bepaling. In de eerste zin gaan we stap voor stap op zoek naar het bijwoord.
Lees de zin:
Volgende week gaan we op vakantie.
Zoek eerst de persoonsvorm en het onderwerp.
Pv = gaan
O = we
Zit er een lijdend voorwerp in de zin? Nee.
Zit er een meewerkend voorwerp in de zin? Nee.
Kun je antwoord geven op de volgende vragen?
Wanneer (tijd)? Ja, namelijk “volgende week”.
Waar/ waarheen (plaats)? Ja, “op vakantie”.
Waarom (reden)? Nee.
Hoe? Nee.
Hoeveel? Nee.
Er zitten in deze zin dus twee bijwoordelijke bepalingen: “volgende week” (bp van tijd) en “op vakantie” (bp van plaats).
In de volgende zinnen zijn de bijwoordelijke bepalingen dikgedrukt. Achter de zin staat om wat voor bp het gaat.
Let op: de vraag Wie? is pas van toepassing nádat je het onderwerp het aangeduid. Het onderwerp gaat voor. In de eerste zin is Omar het onderwerp (en dus geen bp).
- Omar speelt in de speeltuin. (Waar?)
- Ze gaan naar de bioscoop. (Waarheen?)
- Hij gaat niet mee, omdat hij ziek is. (Wat? en Waarom?)
- We gaan met het vliegtuig naar Spanje. (Hoe? en Waarheen?)
Verschil met bijwoord
Hoewel de bijwoordelijke bepaling en bijwoord bijna hetzelfde klinken, zijn ze wel verschillend. Een bijwoord is een woord dat meer informatie geeft over een ander bijwoord, een werkwoord, een bijvoeglijk naamwoord, een hele zin of een zelfstandig naamwoord. Het is dus geen bijvoeglijk naamwoord.
Een bijwoordelijke bepaling kan een heel zinsdeel beslaan en geeft meer informatie over bijvoorbeeld plaats, tijd, reden en locatie.
Spelling oefenen
Ben jij op zoek naar hulp bij spelling? Bureau Bijles heeft uitgebreide oefenboeken samengesteld, samen met leerkrachten, om spelling van kinderen te verbeteren. Lees dit artikel en bekijk de oefenboeken voor groep 5, groep 6, groep 7 of groep 8.
